Dyniaethau Datganiadau a chamau cynnydd ‘Yr Hyn sy’n Bwysig’ | Abertawe yn ystod y Rhyfel | Chwyldro Diwydiannol | Alice Francis | Rhufeiniaid | CCUHP | Newid yn yr hinsawdd a difodiant | Sut mae Abertawe wedi newid (Gall amrywio yn ôl yr amserlen a ddewisir) |
Mae ymholi, archwilio ac ymchwilio’n annog chwilfrydedd ynghylch y byd, ei orffennol, y presennol a’r dyfodol. | |||||||
Rwy’n gallu defnyddio fy mhrofiadau, gwybodaeth a chredoau i gynhyrchu syniadau a threfnu ymholiadau | √ | √ | |||||
Rwyf wedi ymwneud yn weithredol ag ystod o symbyliadau, ac wedi cael cyfle i gymryd rhan mewn ymchwiliadau, ar y cyd ac yn annibynnol. | √ | √ | √ | √ | √ | √ | √ |
Rwy’n gallu defnyddio dulliau priodol i gasglu gwybodaeth yn ymwneud â’m hymchwiliadau, ac rwy’n gallu dehongli’r wybodaeth a gasglwyd yng nghyd-destun cwestiwn yr ymchwiliad. | √ | √ | √ | √ | √ | ||
Rwy’n gallu deall y gwahaniaeth rhwng ffeithiau, barn a chredoau, ac ystyried sut mae hyn yn effeithio ar bwysigrwydd a defnyddioldeb tystiolaeth. | √ | √ | √ | √ | |||
Rwy’n gallu myfyrio ar gryfderau a gwendidau’r dulliau rwyf wedi eu defnyddio yn fy ymchwiliadau. | |||||||
Rwy’n gallu cyflwyno fy nghanfyddiadau mewn amrywiol ffyrdd, gan ddod i gasgliadau a barn yn seiliedig ar y dystiolaeth a ddefnyddiwyd. | √ | √ | √ | ||||
Mae digwyddiadau a phrofiadau dynol yn gymhleth a chânt eu hamgyffred, eu dehongli a’u cynrychioli mewn gwahanol ffyrdd. | |||||||
Rwy’n gallu ffurfio, mynegi a thrafod fy marn fy hun ar ystod o faterion, ar ôl ystyried tystiolaeth a safbwyntiau pobl eraill. | √ | √ | |||||
Rwy’n gallu cymharu a dod i gasgliad am farnau, safbwyntiau a dehongliadau pobl o ffynonellau a thystiolaeth. | √ | √ | √ | √ | √ | ||
Rwy’n gallu defnyddio tystiolaeth i esbonio sut mae agweddau o’r gorffennol wedi cael eu cynrychioli a’u dehongli mewn gwahanol ffyrdd. | √ | √ | √ | √ | √ | √ | √ |
Rwy’n gallu dechrau deall bod dehongliadau’n cael eu dylanwadu gan hunaniaeth, profiadau, safbwyntiau a chredoau. | √ | √ | √ | √ | √ | √ | √ |
Mae ein byd naturiol yn amrywiol a deinamig, wedi’i ddylanwadu gan brosesau a gweithredoedd dynol. | |||||||
Rwy’n gallu disgrifio ac esbonio’n syml beth yw effaith gweithredoedd dynol ar y byd naturiol yn y gorffennol a’r presennol. | √ | √ | √ | ||||
Rwy’n gallu disgrifio ac esbonio’n syml beth yw effaith prosesau ffisegol ar bobl, lleoedd a thirweddau yn y gorffennol a’r presennol. | √ | √ | √ | ||||
Rwy’n gallu disgrifio ac esbonio’n syml sut a pham mae rhai lleoedd, gofodau, amgylcheddau a thirweddau yn arbennig o bwysig i wahanol bobl ac am wahanol resymau. | √ | √ | |||||
Rwy’n gallu lleoli a rhoi esboniadau syml am nodweddion arbennig lleoedd, gofodau a thirffurfiau yn fy ardal leol ac yng Nghymru, yn ogystal ag yn y byd ehangach. | √ | √ | √ | ||||
Rwy’n gallu disgrifio patrymau dosbarthu lleoedd, amgylcheddau a thirffurfiau yn fy ardal leol ac yng Nghymru, yn ogystal ag yn y byd ehangach. | √ | √ | √ | ||||
Rwy’n gallu rhoi disgrifiadau syml o’r prosesau sy’n arwain at newid yn y byd naturiol. | √ | √ | √ | ||||
Mae cymdeithasau dynol yn gymhleth ac amrywiol, ac maen nhw’n cael eu llywio gan weithredoedd a chredoau dynol. | |||||||
Rwy’n deall y gellir rhannu’r gorffennol i gyfnodau o amser. Rwyf hefyd yn deall bod gan y cyfnodau hyn nodweddion nodedig a’u bod yn wahanol i’w gilydd yn ogystal â bod yn wahanol i’r presennol. | √ | √ | √ | √ | √ | √ | √ |
Rwy’n gallu disgrifio ac esbonio pethau tebyg a gwahanol ym mywydau pobl, yn y gorffennol a’r presennol. | √ | √ | √ | √ | √ | √ | √ |
Rwy’n gallu disgrifio’r modd y mae rhai gwahanol nodweddion cymunedau a chymdeithasau wedi newid o fewn a thros gyfnod o amser, yn fy ardal i, yng Nghymru yn ogystal ag yn y byd ehangach. | √ | √ | √ | √ | √ | √ | √ |
Rwy’n gallu adnabod ac esbonio prif achosion ac effeithiau digwyddiadau mewn ystod o gyd-destunau, ac .rwy’n gallu adnabod sut mae’r rhain yn effeithio ar gymunedau a chymdeithasau | √ | √ | √ | √ | √ | √ | √ |
Rwy’n gallu archwilio ystod o ffyrdd mae hunaniaeth yn cael ei ffurfio, a rhai o’r dylanwadau sy’n effeithio ar amrywiaeth o fewn cymdeithas. | √ | √ | √ | √ | |||
Rwy’n gallu disgrifio ac esbonio’r ffyrdd mae fy mywyd i yn debyg ac yn wahanol i eraill, ac rwy’n deall nad yw pawb yn rhannu’r un profiadau, credoau a safbwyntiau. | √ | √ | √ | √ | √ | √ | |
Rwy’n deall sut mae ffactorau yn y gorffennol a’r presennol wedi siapio fy nghymunedau. | √ | √ | √ | √ | √ | √ | √ |
Rwy’n gallu deall a disgrifio sut mae fy nghymuned yn cael ei llywodraethu, a sut mae pobl yn cael eu cynrychioli. | √ | √ | |||||
Rwy’n gallu disgrifio’r gwahanol ffyrdd mae gwledydd a chymdeithasau, gan gynnwys Cymru, wedi cael eu llywodraethu yn y gorffennol a’r presennol. | √ | √ | √ | √ | √ | ||
Rwy’n gallu disgrifio rhai o’r cydberthnasau, dolenni a chysylltiadau rhwng ystod o gymdeithasau. | √ | √ | √ | ||||
Mae dinasyddion gwybodus, hunanymwybodol yn mynd i’r afael â’r heriau a’r cyfleoedd sy’n wynebu dynoliaeth, ac yn gallu cymryd camau ystyrlon ac egwyddorol. | |||||||
Mae gen i ddealltwriaeth fod anghyfiawnder ac anghydraddoldeb yn bodoli o fewn cymdeithasau. Rwyf hefyd yn deall beth yw hawliau dynol, a pham maen nhw’n bwysig i mi a phobl eraill. | √ | √ | √ | ||||
Rwy’n gallu esbonio pwy sy’n gyfrifol am gynnal hawliau yn fy ardal leol ac yng Nghymru, yn ogystal â’r byd ehangach. Rwyf hefyd yn deall bod eu hawliau yn cael eu gwrthod i rai pobl | √ | ||||||
Rwy’n gallu adnabod bod gwahaniaeth rhwng dymuniadau, anghenion a hawliau. | √ | ||||||
Rwy’n gallu deall bod ystod o ffactorau sy’n dylanwadu ar ymddygiad, gweithredoedd a phenderfyniadau pobl. | √ | √ | √ | ||||
Rwy’n gallu deall canlyniadau fy ngweithredoedd a gweithredoedd pobl eraill, a’r modd y mae’r rhain yn effeithio ar faterion lleol, cenedlaethol a byd-eang. | √ | √ | √ | √ | |||
Rwy’n gallu deall bod ystod o ffactorau sy’n dylanwadu ar fy ymddygiad, gweithredoedd a phenderfyniadau i a phobl eraill, a bod y rhain yn cynnwys barn a safbwyntiau moesol ac egwyddorol. | √ | √ | √ | √ | |||
Rwy’n gallu deall canlyniadau fy ngweithredoedd i a gweithredoedd pobl eraill, a sut mae’r rhain yn effeithio ar fy ardal leol a Chymru, yn ogystal â’r byd ehangach. | √ | √ | √ | √ | √ | ||
Rwy’n gallu cymryd rhan mewn dod i benderfyniadau, ac rwy’n gallu rhannu barn a thystiolaeth gyda’r rhai sy’n gwneud penderfyniadau a chynrychiolwyr etholedig yn fy nghymuned. | √ | ||||||
Rwyf wedi cynllunio ac wedi ymgymryd â rôl weithgar mewn ymateb i heriau a chyfleoedd yn fy nghymuned leol neu yng Nghymru neu yn y byd ehangach, ac wedi gwneud hynny’n unigol neu fel rhan o dîm. | √ | √ | |||||
Trawsgwricwlaidd | |||||||
Gwyddoniaeth a Thechnoleg | |||||||
Rwy’n gallu esbonio sut mae effaith ein gweithredoedd yn cyfrannu at y newidiadau yn yr amgylchedd a bioamrywiaeth. | √ | √ | √ | ||||
Rwy’n gallu disgrifio effeithiau gwyddoniaeth a thechnoleg, y gorffennol a’r presennol, ar gymdeithas | √ | √ | √ | ||||
Rwy’n gallu disgrifio sut mae pethau byw yn cystadlu am adnoddau penodol ac yn dibynnu ar ei gilydd er mwyn goroesi | √ | ||||||
Rwy’n gallu adnabod bod ein planed yn darparu defnyddiau naturiol, a gallu esbonio pam y gellir eu bod wedi cael eu prosesu i’w gwneud yn ddefnyddiol. | √ | √ | √ | ||||
Rwy’n gallu esbonio y gellir trosglwyddo egni o un lle i’r llall, a sut y gellir defnyddio hyn i ddarparu’r egni sydd ei angen arnom yn ein bywydau modern. | √ | ||||||
Iechyd a Lles | |||||||
Rwyf wedi datblygu dealltwriaeth bod fy ngwerthoedd, fy agweddau a’m hunaniaeth yn cael eu siapio gan wahanol grwpiau a dylanwadau. | √ | ||||||
Rwy’n gallu parchu hawliau pobl eraill a deall sut y maen nhw’n effeithio arnaf i ac ar eraill. | √ | ||||||